Tîpa Dubare

Di kurdî de tîpa dubare nîn e. Lê gava bêjeyeke hevedudanî yan jî peyveke dariştî bê çêkirin, tîpa dubare tê nivîsandin. Ji ber ku bi ketina tîpekê  peyv wateya xwe ji dest dide, divê em bêjeyan wekî wan binivîsin. Lê ji bo tîpên ‘’l’’ û ‘’r’’yê pêwîst nake mirov du heb ji wan li cem hev binivîse. Her wekî gellek, millet, pirr, sirr, gurr. Heke em bi vî awayî binivîsin dê tevlihevî  zêdetir bibe. Wê demê divê em ji bo bêjeya /şerrawestandin/ê sê-çar ‘’r’’yan binivîsin her wekî /şerrrrawestandin/. Me li jorê got ku tîpa dubare nîn e, lê ev yek bi tenê ji bo peyvên sade derbas dibe. Bo nimûne di bêjeyên sade de dema ku tîpên d/t hebin, di payeya hevrûkirinê de yek ji wan dikeve. Sedema vê yekê jî ji ber ku jêderka wan nêzî hev e, bilêvkirina wê dijwar e.

Mînak:

dewlemendtir dibe delementir
bilindtir dibe bilintir

Em ji bo bêjeyên hevedudanî jî çend mînakan bidin.

Dema ku mirov bêjeya /serok/ û bêjeya /komar/bide ber hev dibe /serokkomar/.
Gava em tîpa dubare ji bêjeya hevedudanî bavêjin, wê demê dibe /serokomar/.
Baş e, dibe ku ev yek  li vir dikare xwe nîşan bide û bê fêmkirin. Ji ber ku bêjeya  /serokomar/ tê fêmkirin, mebest serokê Komarê ye. Lê ka em hinek mînakên din jî bidin.

Bêjeya/yek/+ bêjeya /kîte/ dibe  /yekkîte/. Gava em tîpa dubare ji bêjeyê bavêjin, wê demê dibe  /yekîte/. Gelo kî dê bizanibe mebesta me bi /yekîte/yê çi ye?

Bêjeya /giyan/+ bêjeya  /nas/ dibe  /giyannas/. Gava em tîpa dubare ji bêjeyê bavêjin, wê demê ew dibe /giyanas/. Gelo kî dê mebesta me têbigihêje? Hin kes dê bibêjin qey qala gîhanasiyê tê kirin ew gihayê ku ajal dixwin.

Bêjeya /hişk/+ bêjeya/kirin/ dibe /hişkkirin/. Gava em bêjeyê bi awayê /hişkirin/ binivîsin dê tu kes mebesta me fêm neke.  Hinek dê bibêjin qey têkiliya wê bi bêjeya /hiş/ re heye.

Bêjeya  /evîn/+ bêjeya  /name/ dibe  /evînname/. Heke em bi awayê /evîname/ binivîsin dê çewt bê fêmkirin. Hin kes dê bibêjin qey ev name ye.



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Çand çi ye?

Navên Mehan / Mehên Salê